Neuroprzekaźniki to substancje chemiczne, które przekazują sygnały między komórkami mózgu. Przekazują one wiadomości dotyczące nastroju, pamięci i innych procesów poznawczych.
Istnieją dwa podstawowe neuroprzekaźniki: dopamina i serotonina. Te dwa związki chemiczne mają znaczący wpływ na nasze codzienne życie. Brak równowagi w każdym z tych neuroprzekaźników może prowadzić do różnych problemów, w tym depresji, lęku, zaburzeń odżywiania, bezsenności i choroby afektywnej.
W tym artykule omówimy rolę dopaminy i serotoniny w życiu codziennym. Wyjaśnimy, czym one są, jak wpływają na nas i jak utrzymać ich poziom równowagi.
Dopamina: Odpowiedzialna za uczenie się oparte na nagrodach
Dopamina należąca do grupy amin katecholowych jest odpowiedzialna przede wszystkim za właściwą pracę mięśni i koordynację ruchową, ale ma także inne zastosowania. Odpowiedzialna jest za uczenie się oparte na nagrodach. Kiedy robisz coś, co zwiększa poziom dopaminy, uczysz swój mózg powtarzania tej czynności, ponieważ jest ona przyjemna.
Dotyczy to takich nawyków jak sprawdzanie mediów społecznościowych, jedzenie śmieciowego jedzenia, oglądanie Netflixa czy picie alkoholu. Kiedy wielokrotnie zwiększasz poziom dopaminy, trudniej jest zatrzymać nawyk. Dla wielu ludzi, uzależnienia zaczynają się od wzrostu dopaminy.
Ludzie, którzy cierpią z powodu uzależnienia od hazardu, zaburzeń odżywiania i innych kompulsywnych zachowań, często pragną dopaminowego haju. Kiedy konsekwentnie zwiększasz poziom dopaminy, zwiększasz również swoją podatność na uzależnienia. Dopamina została powiązana z nadużywaniem substancji, kompulsywnymi zakupami, zaburzeniami odżywiania i innymi szkodliwymi uzależnieniami. Zmniejszenie dopaminy może wzmocnić zdolność do opierania się szkodliwym uzależnieniom.
CZY WIESZ, ŻE…
Niski poziom dopaminy mają osoby chore na ADHD, a jej gwałtowny spadek prowadzi do choroby Parkinsona.
Nadmiar dopaminy możesz zauważyć u osób cierpiących na schizofrenię.
Serotonina: Odpowiedzialna za kontrolę nastroju i lęku
Serotonina jest odpowiedzialna za kontrolę nastroju i lęku. Zwiększenie jej ilości może pomóc zmniejszyć ryzyko wystąpienia depresji, lęku i zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych. Możesz również wykorzystać dietę i wybory dotyczące stylu życia, aby zwiększyć poziom serotoniny.
Serotonina ma duży wpływ na Twój nastrój. Przy niedoborze tego neuroprzekaźnika, prawdopodobnie doświadczysz objawów depresji. Możesz również mieć problemy ze snem i odczuwać niepokój.
Niektórzy ludzie próbują zwiększyć poziom serotoniny za pomocą leków przeciwdepresyjnych, choć rzadko jest to rozwiązanie długoterminowe. Ciężka depresja i lęk są często związane z niedoborem serotoniny. To dlatego leki takie jak Prozac, które zwiększają poziom serotoniny, stały się tak popularne. Chociaż leki te mogą być pomocne w krótkim okresie czasu, nie rozwiązują one podstawowej przyczyny.
CZY WIESZ, ŻE…
Mimo, że serotonina jest kluczowa w dostrajaniu czynności mózgu, jest w nim przechowywana i wytwarzana tylko w 5%.
Pozostałe 95% serotoniny w organizmie jest wytarzane i przechowywane w komórkach enterchromatofinowych (ECF) obecnych w wyściółce jelit.
Jak dopamina i serotonina wpływają na codzienne życie
Kiedy poziom dopaminy i serotoniny jest zrównoważony, czujesz się szczęśliwy, pełen energii i zmotywowany. Jest też bardziej prawdopodobne, że będziesz stosować pozytywne mechanizmy radzenia sobie z problemami, takie jak ćwiczenia i zdrowe odżywianie.
Dopamina i serotonina są również związane z pamięcią. Kiedy ich poziom jest zrównoważony, masz ostrzejsze funkcje poznawcze i lepszą pamięć.
Poziom tych dwóch istotnych neuroprzekaźników ma wpływ na codzienne życie, ponieważ są to substancje chemiczne, które pozwalają nam odczuwać przyjemność i szczęście.
Sposoby na zwiększenie poziomu dopaminy
Istnieje wiele sposobów na zwiększenie poziomu dopaminy. Najlepszym sposobem jest zaangażowanie się w zdrowe nawyki, takie jak stosowanie zbilansowanej diety, regularne ćwiczenia fizyczne, odpowiednia ilość snu i redukcja stresu.
Możesz również podjąć konkretne kroki, aby zwiększyć poziom dopaminy m.in. poprzez jedzenie żywności o wysokiej zawartości tyrozyny. Do pokarmów o wysokiej zawartości tyrozyny należą: migdały, awokado, banany, fasola lima, orzeszki ziemne, pestki dyni, nasiona sezamu, soja i nasiona słonecznika.
Dodatkowo – przyjmowanie witamin i minerałów zawierających kwas foliowy, witaminy z grupy B, żelazo, niacynę i witaminę C.
Kolejną metodą jest:
- znalezienie sposobów na zmniejszenie stresu, takich jak regularna medytacja lub joga.
- angażowanie się w działania, które uważasz za przyjemne lub satysfakcjonujące.
- unikanie substancji, które mogą obniżać poziom dopaminy, takich jak kofeina, cukier i alkohol.
Sposoby na zwiększenie poziomu serotoniny
Istnieje również kilka rzeczy, które możesz zrobić, aby konkretnie zwiększyć poziom serotoniny. Niektóre sposoby na zwiększenie poziomu serotoniny obejmują: jedzenie żywności bogatej w tryptofan. Są to banany, daktyle, figi, orzeszki ziemne, soja i jogurt.
Dodatkowo – przyjmowanie określonych witamin i minerałów, takich jak witamina B6, kwas foliowy i żelazo.
Warto także:
- znaleźć sposoby na zmniejszenie stresu, takich jak regularne ćwiczenia, medytacja lub joga.
- angażować się w czynności, które sprawiają Ci przyjemność, takie jak sztuka lub kreatywne hobby.
- unikać substancji, które mogą obniżać poziom serotoniny, takich jak nadmiar kofeiny, cukru i alkoholu.
Dopamina i serotonina odgrywają kluczową rolę w codziennym życiu. Dopamina jest odpowiedzialna za poziom naszej energii, motywacji i uczenie się oparte na nagrodach, natomiast serotonina odpowiada za kontrolę nastroju i lęku.
Kiedy poziom dopaminy i serotoniny jest zrównoważony, ludzie czują się szczęśliwi, pełni energii i zmotywowani. Częściej też stosujesz pozytywne mechanizmy radzenia sobie, takie jak ćwiczenia i zdrowe odżywianie.
Kiedy poziomy są niezrównoważone, może to prowadzić do różnych problemów. Aby zwalczyć te problemy, można znaleźć sposoby na zwiększenie poziomu dopaminy i serotoniny.
0 Comments